شناختنامه ی ماه رمضان از لسانِ سیدالساجدین(ع)
"تَمحیص" در لغت به معنی تصفیه ، تلخیص از مواد دیگر و تطهیر از آلودگی آمده است و معنای آن در قرآن ، هم ردیف لغاتی همچون : فتنه ، ابتلاء و امتحان، در مفهوم آزمایش به کار رفته است .
در آیه 141سوره آل عمران ، تَمحیص در معنای" تلخیص و خالص سازی" مورد استفاده قرارگرفته و اشاره شده است که خداوند تبارک و تعالی، مومنان را تلخیص و خالص نموده و ناخالصی ها را از آنها خواهد زدود.
زین العابدین و سیدالساجدین، حضرت امام سجاد(ع) ، در صحیفه مبارکه سجادیه دعای 44، در نیایشی بامفاهیم والا به هنگام داخل شدن به ماه مبارک رمضان ، زبان به حمد و ستایش الهی گشوده و شناختنامه ای شیوا و بیّن، از این ماه عزیز را بر صفحات حدیث و سنت اهل بیت(ع) منقوش نموده اند . از جمله فرمایشات گهربار آن امام همام ، نامگذاری این ماه مبارک به نام "شهرالتمحیص "است .
این عریضه در تلاش است مهمانان رحمت الهی را از بحر بیکران معارف اهل بیت (ع)، جرعه ای نوشانده و با صورتی شایسته و سیرتی نیکو در میهمانی الهی متنعم گرداند . به امید توفیق الهی در عمل صالح در این ماه ، گوش جان به بیان امام سجاد(ع) سپرده و خویشتن را آماده خالص سازی توسط خداوند تبارک و تعالی نماییم .
• نامهای ماه مبارک :
امام چهارم شیعیان در نیایش خویش به اسم هایی ، ماه مبارک رمضان را مخاطب قرارمیدهند . اسامی که علاوه برنشاندار سازی این ماه مبارک، به خودی خود، نشان از وظایف ساکنان این ماه عزیز در قبالش دارند .
ماه رمضان - ماه روزه - ماه تسلیم(انقیاد و فرمانبرداری)- ماه پاکی- ماه تَمحیص (پالودگی)- ماه قیام(شب زنده داری)
• خصوصیات و مزایای ماه مبارک :
حضرت علی بن الحسین(ع) برتری ها و مزایای بی نظیر این ماه که نشان از تمایز اساسی و جایگاهی آن، در بین ماههای سال دارد را چنین برمی شمارند :
نزول قرآن برای هدایت مردم و جدا کردن حق از باطل در این ماه
فضیلت و برتری این ماه بر سایر ماهها
برتری یکی از شبهای این ماه به نام "لیله القدر" بر هزار ماه (شبی سراسر امنیت و برکت و سلامت)
بزرگداشت این ماه توسط خداوند با حرام بودن چیزهایی که در دیگر ماهها حلال است (منع خوردن و آشامیدن در زمانی معین بدون جواز تقدم و تاخر)
• وظایف ما در قبال ماه مبارک :
انسان در قبال خداوند تبارک و تعالی ، خویتش و جامعه پیرامونی خویش ، تکالیف و مسئولیت هایی برعهده دارد. مسئولیت هایی که برخی از آنها مختص به ایامی خاص بوده و برخی در همه زمانها و مکانها لازم الاجراست . آنچه از بیانات حضرت زین العابدین (ع) در قبال وظایف مهمانان مهمانی ماه مبارک رمضان بدست می آید، نشاندار شدن برخی تکالیف برای رشد و تعالی بیشتر در ایام ماه مبارک رمضان می باشد . وظایفی که انجام شایسته آن ها باعث نیل به جلب رضایت محبوب گشته و ترفیع در مقام عبودیت را عامل خواهد گشت .
الف-وظایف و تکالیف انسان در قبال خداوند تبارک و تعالی در ماه مبارک رمضان :
شناخت و بزرگداشت حرمت این ماه
پرهیز از محرمات این ماه
روزه داری در این ماه (با نگاهداشت اندام از گناه و گماردن آنها در راه خشنودی الهی)
آگاهی برزمان نمازهای پنجگانه و حدود آن
آگاهی بر واجبات لازم و وظایفی که موظفیم و اوقاتی که معین است
حفظ ارکان نماز به صورت کامل و با خشوعی تمام و بَیّن
به جا آوردن نماز در وقت و به سنت نبوی
تقرب به خدا با کارهای پاکیزه
دوری از انحراف در توحید
دوری از کوتاهی در ستایش الهی
دوری از تردید در دین الهی
دوری از ندیدن صراط الهی
دوری از غفلت از محرمات الهی
دوری از فریفته شدن به شیطان
روزه داری روزو زاری و نماز و خشوع و خاکساری شب در پیشگاه الهی
ب-وظایف و تکالیف انسان در قبال جامعه زیستی خویش در ماه مبارک رمضان :
صله ارحام و خویشاوندان با خیر و نیکی
نیکویی به همسایگان با بخشش
خالص سازی دارایی و اموال با پرداخت حقوق دیگران
ادای زکات و خمس اموال
پیوستن به کسی که از ما قهر کرده
انصاف در باب کسی که برما ستم کرده
مسالمت ورزی با دشمنان مگر دشمنان الهی
ج-وظایف و تکالیف انسان در قبال خود در ماه مبارک رمضان :
باگوش بیهوده نشنیدن
بادیده به لهو نرفتن
به حرام دست درازی نکردن
به سوی ممنوع قدم پیش ننهادن
عدم غفلت در روز و عدم کوتاهی در شب
شتاب در کارهای خیر و پیشقدم شدن در انجامش
دوری از عیوب
شکم مملو از حلال بوده و زبان جز آنچه خدا گفته نگوید و نکنیم جز کاری که پاداش خدا را به ما نزدیک سازد و نکنیم جز آنچه ما را از کیفر خدا محفوظ دارد .
دور باشد همه این امور از خودنمایی ریاکاران و شهرت خواهی شهرت خواهان و جز خدا شریکی نباشد در آن .
ماه مبارک رمضان، ماه تمحیص است و خالص شدن. خلاصی از گناهان و خلاصی از عیوب. زدوده شدن چرکها و زلال شدن جسم و جان.
ماه مبارک رمضان بهانه ای است برای نشاندار شدن و پیوستن به گروهی که خداوند تبارک و تعالی به رحمت واسعه اش آنها را از ناخالصی ها رهانیده و همچون درّی شفاف و خالی از عیب در جامعه نمایان خواهد ساخت .
قدمی لازم است و طلبی. قدمی در راه تلاش برای خالص شدن با استفاده از توصیه های مذکور و خواهش و طلبی از خدای بی همتا برای تمحیص و طی پله های ترقی عبودیت و انسانیت.
یادمان باشد که هیچ نمره عالی بدون آمادگی برای امتحانی سخت قابل کسب نیست .
"تَمحیص" در لغت به معنی تصفیه ، تلخیص از مواد دیگر و تطهیر از آلودگی آمده است و معنای آن در قرآن ، هم ردیف لغاتی همچون : فتنه ، ابتلاء و امتحان، در مفهوم آزمایش به کار رفته است .
در آیه 141سوره آل عمران ، تَمحیص در معنای" تلخیص و خالص سازی" مورد استفاده قرارگرفته و اشاره شده است که خداوند تبارک و تعالی، مومنان را تلخیص و خالص نموده و ناخالصی ها را از آنها خواهد زدود.
زین العابدین و سیدالساجدین، حضرت امام سجاد(ع) ، در صحیفه مبارکه سجادیه دعای 44، در نیایشی بامفاهیم والا به هنگام داخل شدن به ماه مبارک رمضان ، زبان به حمد و ستایش الهی گشوده و شناختنامه ای شیوا و بیّن، از این ماه عزیز را بر صفحات حدیث و سنت اهل بیت(ع) منقوش نموده اند . از جمله فرمایشات گهربار آن امام همام ، نامگذاری این ماه مبارک به نام "شهرالتمحیص "است .
این عریضه در تلاش است مهمانان رحمت الهی را از بحر بیکران معارف اهل بیت (ع)، جرعه ای نوشانده و با صورتی شایسته و سیرتی نیکو در میهمانی الهی متنعم گرداند . به امید توفیق الهی در عمل صالح در این ماه ، گوش جان به بیان امام سجاد(ع) سپرده و خویشتن را آماده خالص سازی توسط خداوند تبارک و تعالی نماییم .
• نامهای ماه مبارک :
امام چهارم شیعیان در نیایش خویش به اسم هایی ، ماه مبارک رمضان را مخاطب قرارمیدهند . اسامی که علاوه برنشاندار سازی این ماه مبارک، به خودی خود، نشان از وظایف ساکنان این ماه عزیز در قبالش دارند .
ماه رمضان - ماه روزه - ماه تسلیم(انقیاد و فرمانبرداری)- ماه پاکی- ماه تَمحیص (پالودگی)- ماه قیام(شب زنده داری)
• خصوصیات و مزایای ماه مبارک :
حضرت علی بن الحسین(ع) برتری ها و مزایای بی نظیر این ماه که نشان از تمایز اساسی و جایگاهی آن، در بین ماههای سال دارد را چنین برمی شمارند :
نزول قرآن برای هدایت مردم و جدا کردن حق از باطل در این ماه
فضیلت و برتری این ماه بر سایر ماهها
برتری یکی از شبهای این ماه به نام "لیله القدر" بر هزار ماه (شبی سراسر امنیت و برکت و سلامت)
بزرگداشت این ماه توسط خداوند با حرام بودن چیزهایی که در دیگر ماهها حلال است (منع خوردن و آشامیدن در زمانی معین بدون جواز تقدم و تاخر)
• وظایف ما در قبال ماه مبارک :
انسان در قبال خداوند تبارک و تعالی ، خویتش و جامعه پیرامونی خویش ، تکالیف و مسئولیت هایی برعهده دارد. مسئولیت هایی که برخی از آنها مختص به ایامی خاص بوده و برخی در همه زمانها و مکانها لازم الاجراست . آنچه از بیانات حضرت زین العابدین (ع) در قبال وظایف مهمانان مهمانی ماه مبارک رمضان بدست می آید، نشاندار شدن برخی تکالیف برای رشد و تعالی بیشتر در ایام ماه مبارک رمضان می باشد . وظایفی که انجام شایسته آن ها باعث نیل به جلب رضایت محبوب گشته و ترفیع در مقام عبودیت را عامل خواهد گشت .
الف-وظایف و تکالیف انسان در قبال خداوند تبارک و تعالی در ماه مبارک رمضان :
شناخت و بزرگداشت حرمت این ماه
پرهیز از محرمات این ماه
روزه داری در این ماه (با نگاهداشت اندام از گناه و گماردن آنها در راه خشنودی الهی)
آگاهی برزمان نمازهای پنجگانه و حدود آن
آگاهی بر واجبات لازم و وظایفی که موظفیم و اوقاتی که معین است
حفظ ارکان نماز به صورت کامل و با خشوعی تمام و بَیّن
به جا آوردن نماز در وقت و به سنت نبوی
تقرب به خدا با کارهای پاکیزه
دوری از انحراف در توحید
دوری از کوتاهی در ستایش الهی
دوری از تردید در دین الهی
دوری از ندیدن صراط الهی
دوری از غفلت از محرمات الهی
دوری از فریفته شدن به شیطان
روزه داری روزو زاری و نماز و خشوع و خاکساری شب در پیشگاه الهی
ب-وظایف و تکالیف انسان در قبال جامعه زیستی خویش در ماه مبارک رمضان :
صله ارحام و خویشاوندان با خیر و نیکی
نیکویی به همسایگان با بخشش
خالص سازی دارایی و اموال با پرداخت حقوق دیگران
ادای زکات و خمس اموال
پیوستن به کسی که از ما قهر کرده
انصاف در باب کسی که برما ستم کرده
مسالمت ورزی با دشمنان مگر دشمنان الهی
ج-وظایف و تکالیف انسان در قبال خود در ماه مبارک رمضان :
باگوش بیهوده نشنیدن
بادیده به لهو نرفتن
به حرام دست درازی نکردن
به سوی ممنوع قدم پیش ننهادن
عدم غفلت در روز و عدم کوتاهی در شب
شتاب در کارهای خیر و پیشقدم شدن در انجامش
دوری از عیوب
شکم مملو از حلال بوده و زبان جز آنچه خدا گفته نگوید و نکنیم جز کاری که پاداش خدا را به ما نزدیک سازد و نکنیم جز آنچه ما را از کیفر خدا محفوظ دارد .
دور باشد همه این امور از خودنمایی ریاکاران و شهرت خواهی شهرت خواهان و جز خدا شریکی نباشد در آن .
ماه مبارک رمضان، ماه تمحیص است و خالص شدن. خلاصی از گناهان و خلاصی از عیوب. زدوده شدن چرکها و زلال شدن جسم و جان.
ماه مبارک رمضان بهانه ای است برای نشاندار شدن و پیوستن به گروهی که خداوند تبارک و تعالی به رحمت واسعه اش آنها را از ناخالصی ها رهانیده و همچون درّی شفاف و خالی از عیب در جامعه نمایان خواهد ساخت .
قدمی لازم است و طلبی. قدمی در راه تلاش برای خالص شدن با استفاده از توصیه های مذکور و خواهش و طلبی از خدای بی همتا برای تمحیص و طی پله های ترقی عبودیت و انسانیت.
یادمان باشد که هیچ نمره عالی بدون آمادگی برای امتحانی سخت قابل کسب نیست .